Η ΕΕ αλλάζει τη νομοθεσία για τους προσωρινούς εργαζομένους τρίτων χωρών

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να απλοποιήσει τις διοικητικές διαδικασίες για τις θεωρήσεις εργασίας και διαμονής, διευκολύνοντας την πρόσβαση των υπηκόων τρίτων χωρών που επιθυμούν να εργαστούν και να ζήσουν στα κράτη μέλη της. Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της ολομέλειας στο Στρασβούργο στις 13 Μαρτίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιβεβαίωσε την προσωρινή συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2023.

Η συμφωνία αναμένει τώρα την επίσημη έγκριση από τους υπουργούς της ΕΕ, η οποία πρέπει να λάβει χώρα πριν από τη λήξη της νομοθετικής εντολής με τις επερχόμενες εκλογές της ΕΕ στις αρχές Ιουνίου. Αυτή η νομοθετική προσπάθεια εμπίπτει στην κατηγορία της "νόμιμης μετανάστευσης", με στόχο την προσέλκυση μεταναστών εργαζομένων για την αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού σε ολόκληρη την ΕΕ.

Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε έντονη αντίθεση με το Σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση, μια συλλογή νομοθετικών προτάσεων που πρόκειται να υιοθετηθεί τις επόμενες εβδομάδες, η οποία αποσκοπεί στον περιορισμό του αριθμού των μεταναστών που φθάνουν στα σύνορα της ΕΕ αναζητώντας διεθνή προστασία.

Η πρόταση θα διευκολύνει ελαφρώς τη διοικητική διαδικασία για την απόκτηση αδειών εργασίας στην ΕΕ για τους αλλοδαπούς εργαζομένους. Επικαιροποιεί την ενιαία οδηγία για τις άδειες εργασίας, η οποία εκδόθηκε για πρώτη φορά το 2011 και θέσπισε τους κανόνες της ΕΕ για τη χορήγηση αδειών εργασίας. Σύμφωνα με το κείμενο, οι αλλαγές αυτές δεν θα ισχύσουν για τη Δανία και την Ιρλανδία.

Η οδηγία συντομεύει τον χρόνο λήψης απόφασης για τους αιτούντες από τέσσερις σε τρεις μήνες, με πιθανή παράταση 30 ημερών για πολύπλοκες υποθέσεις. Επιτρέπει επίσης σε άτομα με έγκυρη άδεια διαμονής στην ΕΕ να υποβάλουν αίτηση για "ενιαία άδεια" προκειμένου να αλλάξουν το νομικό τους καθεστώς χωρίς να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους.

Επιπλέον, οι υπήκοοι τρίτων χωρών στην ΕΕ που επιθυμούν να αλλάξουν εργοδότη, επάγγελμα ή τομέα μπορούν πλέον να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές, οι οποίες έχουν προθεσμία έως 45 ημέρες για να προβάλουν τυχόν αντιρρήσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν απαιτούνται περαιτέρω έλεγχοι της αγοράς εργασίας. Ωστόσο, οι χώρες της ΕΕ μπορούν να επιβάλλουν κανόνα που απαγορεύει την αλλαγή εργοδότη εντός των πρώτων έξι μηνών, εκτός εάν διαπιστωθεί ότι ο εργοδότης παραβιάζει κατάφωρα τη σύμβαση εργασίας.

Οι άνεργοι υπήκοοι τρίτων χωρών που κατέχουν ενιαία άδεια θα έχουν περιθώριο έως και τριών μηνών για να εξασφαλίσουν νέα απασχόληση πριν ανακληθεί το δικαίωμά τους να εργαστούν. Εάν η άδειά τους ισχύει για περισσότερα από δύο έτη, η περίοδος αυτή επεκτείνεται σε έξι μήνες. Για τους εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν συνθήκες εκμετάλλευσης, η νομοθεσία προβλέπει παράταση της άδειας έως και τρεις μήνες. Εάν η περίοδος αυτή δεν επαρκεί, οι κάτοχοι άδειας μπορεί να χρειαστεί να αποδείξουν ότι μπορούν να συντηρήσουν οικονομικά τον εαυτό τους χωρίς κοινωνική βοήθεια.

Ο Javier Moreno Sanchez, Ισπανός ευρωβουλευτής και εισηγητής της οδηγίας, δήλωσε μετά την ψηφοφορία: "Η κανονική μετανάστευση είναι το καλύτερο μέσο για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης και των διακινητών ανθρώπων. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις παράτυπες μεταναστευτικές ροές, να προωθήσουμε τη συνοχή μεταξύ των διαφόρων νομικών μέσων μετανάστευσης και να διευκολύνουμε την ένταξη των αλλοδαπών εργαζομένων".

Και πρόσθεσε: "Η αναθεώρηση της οδηγίας για την ενιαία άδεια θα υποστηρίξει τους εργαζομένους από τρίτες χώρες να φτάσουν στην Ευρώπη με ασφάλεια και θα βοηθήσει τις ευρωπαϊκές εταιρείες να βρουν τους εργαζομένους που χρειάζονται. Ταυτόχρονα, θα αποφύγουμε και θα αποτρέψουμε την εργασιακή εκμετάλλευση, ενισχύοντας τα δικαιώματα των εργαζομένων από τρίτες χώρες και προστατεύοντάς τους αποτελεσματικότερα από την κακομεταχείριση".

Τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο χρόνια για να εφαρμόσουν την οδηγία από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ, λίγες ημέρες μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.